Artykuł partnera.
Odpowiednia wentylacja to podstawa i w każdym budynku potrzebny jest jak najbardziej skuteczny system wymiany powietrza. Bez odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniach możemy czuć się źle, a sam budynek może ulec zawilgoceniu. Jakość powietrza ma przede wszystkim ogromny wpływ na komfort życia i zdrowie mieszkańców. Sprawnie działająca wentylacja jest gwarantem naszego zdrowia i bezpieczeństwa. W budynkach jednorodzinnych można zastosować różne rodzaje wentylacji. W tym artykule dowiesz się, jakie są typy i sposoby działania wentylacji oraz jakie mamy możliwości montażowe zarówno w domach jednorodzinnych, jak i w blokach.
Z tekstu dowiesz się:
- czym jest wentylacja grawitacyjna w domu,
- na czym polega wentylacja mechaniczna,
- kiedy warto pomyśleć o wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła.
Istota działania każdego rodzaju wentylacji zawsze jest taka sama – czyli zapewnienie wymiany powietrza. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, dlaczego jej obecność jest tak istotna i czym może skutkować brak wentylacji w domu.
Czym jest wentylacja grawitacyjna w domu?
Wciąż najbardziej popularnym sposobem wymiany powietrza jest wentylacja grawitacyjna. Ten rodzaj wentylacji określa się również jako wentylację naturalną, ponieważ wymiana powietrza w pomieszczeniach następuje na skutek jego naturalnego ruchu. Działanie wentylacji grawitacyjnej zapewnia różnica gęstości, ciśnienia i temperatury pomiędzy powietrzem przedostającym się przez nawiewniki i usuwanym przez kanały wentylacyjne, np. w kominach. Aby ten proces zachodził odpowiednio za pomocą sił grawitacji, musi być przede wszystkim sprawny nawiew (np. okna wyposażone w nawiewniki), następnie przepływ powietrza przez budynek (np. drzwi łazienkowe ze szczelinami wentylacyjnymi) oraz punkt odbioru zużytego powietrza (drożne kratki wentylacyjne). Do działania tego rodzaju wentylacji nie jest potrzebne zasilanie energią elektryczną. I z racji swojej prostoty instalacja pracuje nierównomiernie, ale jest niezawodna, co oznacza, że nie ma żadnych elementów mechanicznych, które mogą ulec uszkodzeniu. Wykonanie wentylacji grawitacyjnej jest niezbędne w pomieszczeniach, gdzie bezpieczeństwo jest najważniejsze, np. w kotłowniach z kotłem z otwartą komorą spalania. Zaletą wentylacji grawitacyjnej jest przede wszystkim prostota budowy i niskie koszty inwestycyjne. Poza tym jest to rozwiązanie pewne, jednak wentylacja działa z różną częstotliwością i trudno ją kontrolować. Trzeba jednak mieć na uwadze, że w niektórych sytuacjach wentylacja grawitacyjna może się okazać nieskuteczna, jak np. w łazienkach na poddaszu, kiedy wysokość pomiędzy kratką wentylacyjną pod sufitem a wylotem ponad dach jest bardzo mała, rzędu 1-1,5 m. Aby system ten miał szansę działać sprawnie, potrzeba około 3 m, inaczej ciąg w kanale może być zbyt słaby. Również wiosną i latem skuteczność wentylacji grawitacyjnej spada. Jest to spowodowane zrównaniem się temperatur wewnątrz i na zewnątrz. Następuje odwrócenie kierunku ruchu powietrza i kanał wywiewny staje się nawiewnym, a zanieczyszczenia z pomieszczeń takich jak kuchnia czy łazienka trafiają do sąsiednich pomieszczeń. Zimą, kiedy różnica temperatur jest duża, wentylacja może działać nawet zbyt intensywnie, ale można temu zaradzić, stosując regulowane nawiewniki powietrza.
Rodzaje wentylacji: wentylacja mechaniczna
Wentylacja mechaniczna działa inaczej niż grawitacyjna. W tym systemie siłę natury zastępują wentylatory. System ten wymaga zasilania elektrycznego, należy się zatem liczyć z nieco większymi wydatkami na energię elektryczną. Jednak system nie jest już uzależniony od warunków atmosferycznych i przy tym działa skutecznie przez cały czas. Wentylacja mechaniczna dzieli się na trzy rodzaje i w pierwszej, czyli nawiewnej, świeże powietrze tłoczone jest do budynku za pomocą wentylatorów, a zużyte wypychane jest na zewnątrz przez specjalne kanały za pomocą stworzonego w ten sposób nadciśnienia. System ten stosowany jest rzadko. W drugim wariancie czyli wentylacji wywiewnej – wentylator usuwa zużyte powietrze z pomieszczeń na zewnątrz, natomiast powstające podciśnienie powoduje zasysanie powietrza z zewnątrz dzięki nawiewnikom. Trzeci, najbardziej powszechny sposób to wentylacja nawiewno-wywiewna, w której zarówno pobieranie jak i usuwanie powietrza realizowane jest za pomocą wentylatorów.
Na czym polega wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła?
Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła to najlepsza alternatywa dla wentylacji grawitacyjnej. Działa na zasadzie wentylacji mechanicznej rozbudowanej o rekuperator, który jest odpowiedzialny za odzysk ciepła z wywiewanego powietrza z budynku. Centrala wentylacyjna wyposażona jest w wymiennik ciepła i dzięki pracy wentylatorów powietrza nawiewanego i wywiewanego trafia tam powietrza z zewnątrz (chłodniejsze), które ogrzewa się od usuwanego (cieplejszego). Dodatkowo umieszczone w centrali filtry zatrzymują wiele zanieczyszczeń i do domu trafia czyste powietrze, a jednocześnie system ten chroni przed stratami ciepła. Zapewnia to zdecydowanie większy komfort domownikom oraz podwyższa standard, zarówno ekologiczny jak i ekonomiczny budynku. Jest to konieczne wyposażenie dla nowoczesnych domów niskoenergetycznych lub pasywnych. Rekuperator wspomaga pracę również innych urządzeń – w połączeniu z pompą ciepła można zredukować rachunki za ogrzewanie a nawet zmniejszyć wydatki poniesione na zakup pompy ciepła, bowiem zastosowanie rekuperacji obniża moc pompy ciepła wymaganej dla danego budynku o około 20-30%. Można również wykorzystać ogniwa fotowoltaiczne do zasilania rekuperatora. Połączenie rekuperacji, pompy ciepła i fotowoltaiki to niemal idealne rozwiązanie.
Jakie rodzaje wentylacji do kuchni i łazienki
Jak poprawić wentylację w domu? W każdej kuchni musi znajdować się kanał wywiewny, przez który zużyte powietrze będzie usuwane na zewnątrz, bez względu na to, czy kuchnię obsługuje wentylacja grawitacyjna, czy mechaniczna. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na rodzaj kuchenki i występowanie okna w tym pomieszczeniu. Jeśli jest to kuchenka gazowa, przyjmujemy strumień powietrza wywiewanego 70 m3/h (gdy obok kuchni jest spiżarnia, można rozbić wywiew na kuchnię 50 m3/h i spiżarnię 20 m3/h), natomiast przy kuchni elektrycznej wystarczy 50 m3/h. Jak to wygląda w przypadku łazienki? Tam skuteczna wentylacja również ma ogromne znaczenie, ponieważ jej niewłaściwe działanie może spowodować, że para wodna będzie się skraplać i wnikać w ściany. W przypadku wentylacji mechanicznej najczęściej strumień powietrza wywiewanego przyjmuje się na poziomie 50 m3/h, można zmniejszyć ewentualnie do 40 m3/h (jeśli łazienka jest mała i taki przepływ zapewnia wielokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny) i 30 m3/h dla osobnego ustępu. Natomiast wentylatorów mechanicznych nie wolno używać, jeśli w łazience umieszczone jest urządzenie grzewcze lub wytwarzające ciepłą wodę użytkową zasilaną gazem i wyposażoną w otwartą komorę spalania.
Omówiliśmy już wentylację w domach jednorodzinnych, jak natomiast wygląda sytuacja z wentylacją w bloku? Wentylacja grawitacyjna może być projektowana dla budynków do 9 kondygnacji włącznie, w wyższych budynkach należy już stosować wentylację mechaniczną wywiewną lub nawiewno-wywiewną. W rozporządzeniu jest też zaznaczone, że zabrania się łączenia wentylacji grawitacyjnej z mechaniczną lub klimatyzacji pobierającej powietrze z pomieszczenia.
W naszych domach system wentylacji jest tak samo ważny jak ogrzewanie czy przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Montaż rekuperacji najczęściej wiąże się z przeprowadzeniem generalnego remontu, dlatego o tym systemie wentylacji myślą najczęściej osoby, które przygotowują się do budowy domu. Dzięki nowoczesnej technologii (np. w postaci recoVAIR VAR) z tego rozwiązania mogą jednak skorzystać również właściciele wcześniej wybudowanych domów. Aby dowiedzieć się więcej na temat dostępnych rozwiązań, zajrzyj na stronę marki Vaillant.